CLIC

Meer met elkaar delen, is waar CLIC voor staat

CLIC biedt uitgelezen kansen voor het realiseren van een duurzame infrastructuur voor elektrisch wegtransport, stelt Alex Pap, medeoprichter van XYZ Dynamics, dat onder meer bestelbussen elektrificeert. Het delen van gezamenlijke infrastructuur is volgens hem de sleutel tot een optimale energieketen. De nu 26-jarige Alex Pap begon met zijn compagnons in december 2018. Hij had ze leren kennen via zijn raceteam van de Technische Universiteit Eindhoven, dat elk jaar met een nieuwe zelfgebouwde elektrische raceauto door Europa reisde om aan competities mee te doen. Met XYZ Dynamics hebben Pap en zijn compagnons zich ten doel gesteld om de energietransitie in de commerciële auto-industrie te versnellen.

Bewegen en anticiperen

Dat begon al snel met een reality check. “We hybridiseerden toen bestelbussen door een accupakket en een elektrische motor toe te voegen”, aldus Pap. “Maar daarbij kwamen twee problemen kijken. De vraag bleef, ten eerste, of overheden hybridevoertuigen nog zouden toestaan in emissievrije zones. Daarnaast bewegen autofabrikanten niet gemakkelijk mee. Zij blijven de eindaansprakelijke wat de kwaliteit en veiligheid van de auto’s betreft en wilden geen toestemming geven voor de verregaande aanpassingen die we maakten.” Na de eerste corona-lockdown kwam er met goederentransporteur TSN Groen een nieuwe strategische partner aan boord en besloten Pap en zijn compagnons om zich toe te leggen op het volledig elektrificeren van voertuigen.

“In een overbruggingsperiode waarin we een reality check kregen, moesten we snel bewegen en anticiperen”, aldus Pap. “We hebben toen een nieuwe markt geïnventariseerd: de elektrificatie van ground support equipment van luchthavens.” Dat deed XYZ Dynamics onder meer voor Eindhoven Airport, waar de het onder meer de verrijdbare vliegtuigtrappen is geëlektrificeerd. Momenteel werkt het bedrijf hierin samen met AVIACO, waarmee het in november schittert op een internationale luchthavenbeurs in München

“Het is een erg interessante markt. Luchthavens kunnen zulke voertuigen sinds een paar jaar elektrisch aanschaffen maar dat is duur. Daarnaast hebben de bestaande voertuigen vaak nog maar weinig kilometers op de teller en hebben ze een lange afschrijvingsperiode”, zegt Pap. “Omdat de overheid nu eisen stelt omtrent de elektrificering kiezen luchthavens ervoor om hun bestaande voertuigen te laten ombouwen naar elektrisch. Daarmee wordt ook de afschrijvingsperiode weer verlengd. We werken nu samen met AVIACO, een organisatie uit Nederland, België en Spanje, om de activiteiten verder uit te breiden.”

Batterijwisselsysteem

Ook elektrificeert XYZ Dynamics momenteel de vloot van tien Mercedes Sprinter Chassiscabines van TSN Groen, een van de co-creators van CLIC. Na elektrificatie zijn die bestelbusjes een stuk lichter en hebben ze een maximumsnelheid van 90 kilometer per uur. “Het gewichtsverschil maakt het mogelijk dat elektrisch rijden voor de commerciële markt mogelijk is, omdat de beperking op laadvermogen enorm gereduceerd is”, aldus Pap. Daarnaast kan iemand al met een B-rijbewijs in het busje rijden en ben je niet verplicht een tachograaf te hebben, wat uniek is bij een hogere gewichtsklasse. Maar het belangrijkste is natuurlijk dat het busje dan emissievrij is.”

Het seriematig elektrificeren is een van de unieke kwaliteiten van XYZ Dynamics, vertelt Pap. “Dat én ons batterijwisselsysteem. Als de batterij van een busje leeg is hoef je het busje niet gelijk op te laden. In plaats daarvan haal je de lege batterij eruit en doe je er een volle in. De lege kan daarop weer worden opgeladen, bijvoorbeeld met zonne-energie. Dat is ook nodig omdat een busje dat voor de commerciële logistiek wordt gebruikt natuurlijk niet elke dag uren kan stilstaan om aan een paal te worden opgeladen.”

Behoudend

Het batterijwisselsysteem is volgens Pap niet alleen een mooie oplossing voor de logistieksector, maar ook voor het algemene probleem van de netcongestie, het fenomeen dat het elektriciteitsnet nog niet is toegerust op de productie van groene energie en de enorme elektriciteitsbehoefte als gevolg van de elektrificatie. “Het batterijwisselpakket kan als buffer dienen voor de pieken in de zonne-energieproductie”.

Als uitdaging noemt Alex Pap behoudende karakter van de logistieke sector. “We zitten nog in een bottleneck. Veel partijen gaan alleen nog elektrificeren als het ze onderaan de streep direct iets oplevert. Het is in het begin gewoon een grotere investering, maar in 2,5 à 3 jaar wordt die voordelig vanwege een minstens twee keer langere levensduur en minder brandstof- en onderhoudskosten. Wie dat nu doet valt nog onder de early adopters. De bult moet hen nog volgen.”

Goud in handen

XYZ Dynamics is onderdeel van de innovatie-ecosysteem Brainport Regio Eindhoven, wat het bedrijf geen windeieren heeft gelegd. “Wat wij merken van het feit dat wij deel uitmaken van de Brainport Regio is dat er de benodigde infrastructuur is om kennis vanuit het onderwijs, de wetenschap, de industrie en de overheid bij elkaar te laten komen. Je wordt bij voorbaat als hightech-partij gerespecteerd. De lijntjes met eventuele samenwerkingspartners zijn er kort en de oplossingen dichtbij. Zo hebben we een batterijleverancier dichtbij zitten, waardoor we snel kunnen produceren. Bovendien heeft Covid-19 ons net als de meeste andere startups in een rotsituatie doen belanden en het consortium heeft ons fantastisch ondersteund.”

Pap herkent ook het nodige van de Brainport Regio Eindhoven terug in het campusconcept van CLIC. “In beide gevallen wil je dat allerlei belanghebbenden bij elkaar worden gezet om een optimum te vinden binnen de resources die er zijn”, zegt hij. “Het is een goed idee om je ten doel te stellen om meer met elkaar te gaan delen. Dat is waar CLIC denk ik voor staat.” Pap zegt graag te willen aanhaken bij de vraag hoe de energietoevoer en -infrastructuur zo efficiënt mogelijk in te richten. “Als de elektriciteitsafname erg afhankelijk wordt van het goederenvervoer, zijn wij mogelijk een relevante partij. In de energieketen kan je goed optimaliseren als je de deelnemende bedrijven en hun energiebehoefte als puzzelstukjes in laat vallen.” De gouden tip voor CLIC van Alex Pap? “Open communicatie en het integreren van onderwijs en wetenschap in de campus. Als dat lukt, heb je goud in handen.”

Geïnteresseerd?
Ben altijd als eerste op de hoogte van de laatste ontwikkelingen van CLIC en schrijf in op onze nieuwsbrief