CLIC Zo’n dertig Nederlandse steden sluiten vanaf 2025 delen van de stad voor vervoer met verbrandingsmotoren

Wethouder Amsterdam roept op: ‘Denk mee over duurzame bevoorrading stad’

Zo’n dertig Nederlandse steden sluiten vanaf 2025 delen van de stad voor vervoer met verbrandingsmotoren. Het vraagt om een grote omslag van onze logistieke sector. De gemeente Amsterdam loopt voorop met de invoering van groener beleid. Hoe haalbaar acht de gemeente deze grote metamorfose zelf? CLIC vraagt het wethouder Egbert de Vries, van Verkeer en Vervoer, Water en Luchtkwaliteit.

Verstopte wegen en vervuiling verlagen de leefkwaliteit in de stad en vanuit ondernemersperspectief wordt het door ruimtegebrek steeds moeilijker je te vestigen in Amsterdam. Hoe kijkt u naar deze situatie?

“Amsterdam heeft de ambitie om een aantrekkelijke en leefbare stad te zijn. Vervuilend vervoer en verstopte wegen passen hier niet bij. Daarom probeert de gemeente deze aan te pakken door bewoners en bezoekers te stimuleren om efficiënter gebruik te maken van de beschikbare ruimte en infrastructuur. Dat kunnen zij doen door bijvoorbeeld niet de auto te pakken maar in plaats daarvan vaker te gaan wandelen, fietsen of gebruik te maken van het openbaar vervoer. Een stad als Amsterdam moet uiteraard bevoorraad worden, maar ook het goederenvervoer kan efficiënter, denk bijvoorbeeld aan hubs en het bundelen van goederenstromen zodat minder voertuigbewegingen nodig zijn. De vervuiling pakt Amsterdam aan door het verkeer te verschonen. Het Amsterdamse beleid en de bijbehorende maatregelen, zoals milieuzones, zero emissie zones, elektrisch vervoer, leiden er toe dat de luchtkwaliteit in de stad door de jaren steeds beter wordt.”

Voertuigen in verschillende sectoren rijden nog altijd grotendeels op fossiele brandstof, maar moeten de komende jaren zero emissie gaan rijden. Hoe kunnen bedrijven deze grote verandering op tijd realiseren?

“De stad heeft grote ambities als het gaat om de transitie naar zero-emissie verkeer. Het is aan de gemeente om ondernemers te helpen om schoon te gaan rijden. Dit kan door ze voldoende tijd te geven voor de transitie, maar wel duidelijke doelen te stellen. Ook worden ondernemers waar het kan geholpen op financieel vlak, bijvoorbeeld met subsidieregelingen.”

Welke kansen bieden Amsterdam en de MRA voor bedrijven die dit soort vernieuwing willen bewerkstelligen?

“Amsterdam is hard bezig met de transitie naar zero emissie vervoer en het bedrijfsleven is daar een belangrijk onderdeel van. Door de ambitieuze doelen van de gemeente op dit vlak is in de loop der jaren lokaal een markt ontwikkeld en deze markt wordt steeds groter. Voor bedrijven die op dit gebied actief zijn, is Amsterdam en (wijde) omtrek een aantrekkelijk vestigingsplaat gebleken.”

CLIC zet in op de samenwerking van bedrijven en organisaties en co-creatie, zodat de uitdagingen uit de praktijk door deskundige partijen uit de praktijk samen worden opgelost. Wat mogen deze partijen wat u betreft doen om de stadslogistiek in Amsterdam en omgeving te verbeteren?

“Er is veel contact met partijen uit de logistieke ketens. Zij zien als geen ander waar het wel en niet goed gaat op het gebied van stadslogistiek. Vrachtwagenchauffeurs voelen bijvoorbeeld aan de vering van hun wagen of een straat of brugdek in orde is of niet. Wij vragen van de partijen uit de logistiek om mee te denken over kansrijke oplossingen om de stad duurzaam te bevoorraden. En om aan te geven welke voorwaarden zij nodig hebben om hun werk te kunnen blijven doen, gezien alle kaders die de overheid stelt op gebied van uitstoot, gewichtsbeperking en toegang tot de stad.”

Hoe speelt de Gemeente daarin een rol?

“Juist oplossingen die samen met de branche worden ontwikkeld zijn kansrijk. Daarom gaan wij actief in gesprek met het bedrijfsleven. Dit doen we niet alleen wanneer bedrijven ons benaderen, maar ook in de vorm van reguliere overleggen met de branche.”

Hoe optimistisch bent u zelf als het gaat om het vernieuwen van de stadslogistiek, met de komst van CLIC in het vooruitzicht?

“CLIC kan helpen om sneller tot passende oplossingen te komen voor de stadslogistiek van de toekomst. Om echt meters te maken is het cruciaal om de hele logistieke keten te betrekken, te beginnen bij de besteller, maar ook de leverancier en de transporteur.”

Welke concrete invulling daarvan verwacht je in ieder geval op CLIC?

“Food is een hele interessante. Er zijn nu al kantoorpanden in aanbouw in Amsterdam waar een keuken voor het bedrijfsrestaurant wordt weggelaten. Personeel kan in plaats daarvan ’s ochtends een bestelling doen voor de lunch. Het bedrijf geeft dat door aan een ‘dark kitchen’ net buiten de stad. Daar bereiden koks deze lunch en verpakken die. Die lunches gaan in herbruikbare kratten mee in een elektrisch wagentje of bakfiets en wordt zo zonder loze ruimte-inname bij het kantoor afgeleverd. Dat is veel efficiënter dan ruw materiaal leveren in een grote vrachtwagen en op allerlei losse plekken in de stad, in verschillende keukens voedsel bereiden. Afvalstromen worden ook veel kleiner, want je brengt alleen de stad in wat je nodig hebt. CLIC zou de ideale locatie zijn voor centrale keukens. Daar is binnen het ontwerp dan ook rekening mee gehouden. Sterker nog, we zijn bezig om samen met marktpartijen een nieuw ontwerp, specifiek toegesneden op dit ontkoppeld koken vorm te geven.”

Een aspect van stadslogistiek is het zogenaamde ‘crossdocking’. Wat is dat precies?

“Crossdocking is in de basis goederen halverwege overhevelen naar een ander vervoersmiddel of bedrijf, bijvoorbeeld van een pallet in een grote vrachtwagen tot losse pakketjes die met busjes de stad in kunnen. Dat gebeurt meestal op hele grote terreinen op de begane grond, maar op CLIC onderzoeken we of we dat slimmer en sneller kunnen doen, bijvoorbeeld met tweelaagse gebouwen. Kleine voertuigen en goederen kunnen eenvoudig naar boven om zo efficiënt te worden overgeplaatst, maar we kijken bijvoorbeeld ook naar ‘crossdocking-as-a-service’. Waarom een hele hal huren als je slechts een perron nodig hebt om een paar uur per dag je goederen over te slaan?”

Een ander onderdeel binnen het ontwerp van CLIC is het groene karakter. CLIC bestaat ook voor een belangrijk deel uit logistiek terrein. Hoe zorg je dan als architect dat het geheel binnen de omgeving past?

“Vergeleken met de meeste logistieke gebieden is CLIC niet zo groot. Woonwijk Quatrebras vanaf de oostkant kijkt uit op de campus; echt een groene omgeving met water, bomen en een landschap. Aan de noordkant, op de oude A9, wordt een langgerekt park met paden aangelegd, met daarnaast transparante bebouwing waarin mensen werken. De laadplaatsen zijn aan de zuidkant omsloten door een groene zoom. Langs de enige weg waar gesloten gevels in het oog zouden springen, de s106, krijgen de gevels een levendig karakter, bijvoorbeeld met natuurlijke begroeiing.”

Is invulling geven aan een dergelijk terrein een uitdaging voor een architect?

“We hebben geluk dat de opdrachtgever en de gemeente zo goed meedenken. Dat scheelt heel veel. Marktpartijen zijn enthousiast. Op uitnodiging denken ze volop mee. De hele energie rond het project is inspirerend. De gemeente ziet de kansen van CLIC en ondersteunt ons waar dat kan om zo een bijdrage te leveren aan een veel duurzamere stadslogistiek in de toekomst.”

Wat maakt CLIC in jouw ogen uniek?

CLIC is een opgave voor ons als architect waar geen vastomlijnd programma van eisen voor bestaat. Het is een constant onderzoek naar hoe we de toekomstige gebruikers op een inspirerende manier kunnen bedienen, binnen de vastgestelde ruimtelijke kaders. Het is heel bijzonder dat deze logistieke campus ruimte biedt aan bedrijven die logistieke diensten verlenen of werken aan innovaties. Van software, betere bakfietsen tot slimmere geautomatiseerde interne distributie. Dat zorgt ervoor dat hier een mix van mensen zal werken die elkaar straks op het centrale plein van de campus kan ontmoeten, inspireren en weer verder brengen. CLIC is echt uniek in het bij elkaar brengen van mensen die van elkaar kunnen leren om de leefbaarheid van onze steden te vergroten.”

Geïnteresseerd?
Ben altijd als eerste op de hoogte van de laatste ontwikkelingen van CLIC en schrijf in op onze nieuwsbrief